مرجع تخصصی قالی و قالیچه

گلیم یک کدام از صنعت های دستی در جمهوری اسلامی ایران میباشد  شماره قالیشویی در مشهد  که بیشتر به وسیله خانم‌های روستایی و عشایر بافته می‌گردد. بافت گلیم و فرش از کهن ترین هنرهاست. نداشتن پرز مهم ترین تفاوت گلیم با فرش به حساب می آید. متاع این زیرانداز سوای پرز از پشم طبیعی حیوان‌ها اهلی میباشد. در برخی مواقع از ادغام گیسو بز و پشم برای بافت گلیم به کارگیری میشود و مشابه بافتن سبد، نخ‌های پود از ذیل و روی نخ‌های تار می گذارند. درین نوشته‌ی علمی به روند بافت گلیم، گونه های گلیم از حیث نوع بافت و طرز های بافت گلیم اشاره گردیده‌است.

پروسه بافت گلیم
مرحله چله کشی او‌لین مرحله بافت گلیم میباشد. هنگامی چله کشی روی دار ایفا شد، کوجی را که یک قطعه از کالا چوب و به صورت استوانه ای با قطر ۴ سانتی متر و ارتفاع آن برابر با پهنا گلیم میباشد به دار قالی و روی چله نصب میگردد. در ساخت و ساز و بافت گلیم، تعدادی رج معمولی که به گیس بافی دارای اسم و رسم میباشد، شروع کننده ی بافت گلیم میباشد. حدودن ۱۵ سانتی متر از اولِ چله ها را هم تحت عنوان ریشه در حیث گرفته و در غایت نوبت به بافت گلیم میرسد.

طریق های بافت گلیم بی آلایش
گلیم های معمولی به دو روش‌ی پود گذاری و پود پیچی بافته می شوند.

1- طریق پود گذاری: درین نوع بافت از نخ‌های تار و نخ‌های پود به کارگیری می شود. نخ‌های رنگارنگ پود از پایین و روی نخ‌های تار می‌گذرند. برای پیدایش نقش‌های گلیم رنگ نخ‌های پود را می بایست تغییر تحول بخشید. در طریق پودگذاری هر دو طرف گلیم صاف، هم صورت و همرنگ میباشند.

2- نحوه پود پیچی: در‌این طرز به غیر از نخ‌های تار و پود، از نخ‌های نازک پودی دیگری هم به کارگیری می‌نمایند. این نخ‌های نازک به طور پیچشی از فی مابین نخ‌های تار عبور می‌نمایند. آن گاه با کوبیدن کتف، نخ‌های تارو پود به صورت قطعی با هم سرگرم میگردند. این طریق حد واسط قالی بافی و گلیم بافی به حساب میآید.

شیوه های بافت اشکال گلیم
سه طرز برای بافت گونه های متفاوت گلیم وجود دارااست: گلیم معمولی بافت، گلیم پررنگ، گلیم ورنی.

1- گلیم بی آلایش بافت: در‌این بافت نخ‌های پودر از ذیل و روی نخ‌های چله (تار) می‌گذرند. برای بافت گلیم معمولی بافت از نقشه‌هایی هندسی که در به عبارتی لحظه به ذهن بافنده میرسد به کار گیری می شود. به عبارت دیگر بافنده از هیچ نقشه‌ی مهیا‌ای استعمال نمی‌نماید. گلیم بی آلایش بافت یک رو دارااست.

2- گلیم ورنی: این نوع بافت مشابه گلیم معمولی بافت از نقشه‌های هندسی و فرضی به کارگیری می‌گردد. فارغ از پرز و یک رو هست. تفاوت بافت ورنی با بافت معمولی این میباشد که ساخت نقش و طرح روی ورنی با استعمال از پودگذاری مازاد جاری ساختن می‌گردد. درحالیکه در گلیم معمولی بافت نقش‌ها بوسیله پود بوجود میاید.

3- گلیم پر رنگ: قضیه‌ی گلیم پر رنگ معمولی میباشد. اما طرح و نقشه‌ی مهم آن همچون فرش پرز دار میباشد. به صورتی که بر روی چله گلیم، از روی نقشه قالی گره می زنند و در پایان پرزهای مازاد با قیچی کوتاه میشود.